Powiedziałabym osobiście, że żadna, jeżeli chcesz pisać ikonę. Ważne aby mieć na czym pisać :O). Ikona może powstać na każdej desce! Z doświadczenia wiem jednak, że niektóre osoby uważają, że tylko ikona napisana na desce z kowczegiem i szpongami jest „prawdziwą”, czy też może lepiej powiedzieć „właściwą”. Nic bardziej mylącego, a świadczyć o tym mogą niezliczone ikony zgromadzone w muzeach oraz kościołach.
Czym zatem różnią się deski na których piszemy ikony? Wyróżnię tutaj 4 rodzaje desek:
- deska płaska bez szpong
- deska płaska ze szpongami
- deska z kowczegiem bez szpong
- deska z kowczegiem i szpongami.
Deska płaska jest po prostu jak sama nazwa wskazuje płaska od frontu, czyli miejsca gdzie powstanie wizerunek ikony. Co to znaczy, że jest bez szpong? A no to znaczy, że z tyłu też jest po prosu płaska. I tyle.
Deska płaska ze szpongami, posiada na odwrocie/tyle ikony specjalne wzmocnienia. Nazywane klinami lub najczęściej szpongami. To najczęściej dwie szpongi, ale też zdarzają się deski z jedną szpongą. Dlaczego? To dlatego, że przy niewielkich rozmiarach deski nie ma konieczności wzmacniania deski. Szpongi służą bowiem do zabezpieczenia przed wyginaniem, wypaczaniem się powierzchni deski i najczęściej stosowane są przy większych powierzchniowo ikonach. W mniejszych formatach desek są jedynie dodatkiem wizualnym, i przyznaję uroczo wyglądającym.
Deska z kowczegiem to już wyższa wśród ikonografów, klasa deski. Nie tylko ze względu na wizualny wdzięk, jaki dodaje ikonie, ale przede wszystkim na zawartą w kowczegu symbolikę. Jak to wygląda? To wycięte na powierzchni deski wgłębienie. W języku cekiewno-słowiańskim nosi właśnie nazwę kowczeg, w języku greckim to kivotos – obydwa te słowa znaczą ARKA. Kowczeg to rodzaj arki Noego, czyli środek do ochrony, zbawienia świata przed chaosem powodowanym przez nasze grzeszne życie. Kowczeg również porównuje się do Arki Przymierza, która była drewnianą skrzynią służącą do przechowywania tablic z dziesięcioma przykazaniami. Podobnie w ikonie arka stanowi ochronę świętości, czyli ochronę przedstawionego wizerunku.
Deska z kowczegiem i ze szpongami. Takie deski są najbardziej „poszukiwane”przez ikonografów. Jeżeli chodzi o płaskie deski dają się łatwo znaleźć, ale jeżeli chodzi o te bardziej dopracowane z przykrością stwierdzam, że niewielu stolarzy potrafi zrobić naprawdę dobre deski. Taka deska wymaga znajomości tematu i odpowiedniego kunsztu stolarskiego. Dlatego te deski cechuje też odpowiednio wysoka cena zakupu.
Do desek, na których można pisać ikony dodam również sklejkę. Tak, tak! Z powodzeniem można ją stosować, gdyż ma bardzo dobre właściwości i jest odporna na fałdowanie się. Do dużych ikon jednak nie polecam. Raczej do małych form, które nie wymagają wzmacniania szpongami. Należy wybierać sklejkę o grubości co najmniej 1,8mm. Z powodzeniem piszę już od dłuższego czasu małe ikonki na takich deskach.
Mam nadzieję, że ten wpis będzie pomocny. Życzę Dobrych Desek!
technika tempery jajowej i pigmentów suchych 